Jak powstają niże?
Układy niżowe powstają najczęściej w oparciu o trzy czynniki:
1. w wyniku unoszenia się ciepłego powietrza w górę (niże równikowe oraz niże tropikalne – wspomagane konwekcją) – taki mechanizm jest widoczny tylko okresowo nad Morzem Śródziemnym
2. w wyniku oddziaływania doliny geopotencjału
3. w wyniku oddziaływania prądu strumieniowego.
Tak się składa, że układ niżowy który ma wywołać niezwykle silny wiatr w sobotę 19.02 będzie się pogłębiał z uwagi na oddziaływanie w sposób prawie niezależny w oparciu mechanizm 2 i 3. Powstanie niżu i początek jego ewolucji będzie sterowany polem geopotencjału (mechanizm 2). Nad Atlantyk napłynęło powietrze Arktyczne:
Na mapie temperatury theta E – widoczny jest fioletowy kolor – po lewej stronie mapy, w górnym rogu mapy (czyli po wschodniej stronie Ameryki Północnej). Przepływ zimnego powietrza jest także widoczny w środkowej troposferze, czyli na poziomie około 5500m (500hPa):
Tutaj trzeba zwrócić uwagę na granicę pomiędzy kolorem fioletowym (zimne powietrze) a położeniem linii geopotencjału – czarne linie. Generalnie widać tutaj kształt litery L, ale docelowo tworzy się dolina (łuk). Jest to widoczne dla późniejszego stanu pogody:
Wyraźnie widać że po prawej stronie tej doliny powstał niż – obserwacja białych linii. Po lewej stronie jest wyż. Jest to typowa sytuacja. Powietrze płynąc przez taką dolinę (nie płynie prosto) zaczyna tworzyć wiry jak w rzece, czyli powstaje tzw. wirowość. Po prawej stronie tej doliny następuje unoszenie powietrza (są warunki do powstawania niżów), po lewej stronie odwrotnie. Na tej mapie widać dobrze to zjawisko:
Kolor niebieski – koło Wielkiej Brytanii – spadek ciśnienia, na Atlantyku czerwono – wzrost ciśnienia. Kształt fioletowych linii wskazuje położenie doliny. Tutaj także widać na innej mapie:
Spadek ciśnienia będzie występował tak długo jak będzie obecna właśnie ta dolina.Taka sytuacja się nie utrzyma. Na Europą nie ma ciepłego powietrza a transport arktycznego powietrza przebiega długą drogą co powoduje że gradienty termiczne słabną. Tutaj jeszcze widać jak występują różnice w masach powietrza w rejonie niżu:
ale już widać że powietrze arktyczne nie dopływa w rejon niżu (transformuje się nad ciepłym Atlantykiem), czyli dolina będzie ulegała wypłyceniu. Na kolejnej mapie praktycznie nie ma już doliny:
Gdyby nie było innych warunków niż uległby wypełnieniu. Jest jednak inaczej, bowiem zadziała mechanizm trzeci.W rejonie centrum niżu znajdzie się strefa prądu strumieniowego:
Izobary niżu – kolor biały, czerwone linie – wartości prędkości wiatru. W tym przypadku nie liczy się do końca wartość szybkości wiatru ale jego zmiana. Widać że występuje szczególnie spadek ciśnienia od północno wschodniej części strefy gdzie jest zmiana jego szybkości (prądu strumieniowego). Tu jest kolejny wir który powoduje, że powietrze się unosi i obniża ciśnienie. Na kolejnej mapie także to widać:
Położenie czarnych elips w stosunku białych izobar.Takie oddziaływanie jest bardzo krótkie (mechanizm 3) ale bardzo dynamiczne. Dlatego w wąskiej strefie dojdzie do bardzo szybkiego spadku ciśnienia. Niż w niedziele bardzo szybko się wypełni – nie wystąpią mechanizmy obniżające ciśnienie. Ciekawą cechą sztormowej pogody w sobotę będzie bardzo wysoka porywistość wiatru, stały wiatr nie zdąży się w pełni rozpędzić w warunkach bardzo dynamicznej zmiany ciśnienia:
Dodaj komentarz